8.Yargı Paketinin Ceza Kanunları Değişikliği Yürürlüğe Girdi

Ceza Muhakemesi Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 12.03.2024 Tarih Ve 32487 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak Yürürlüğe girmiştir.

Kanun Değişikliği ile Türk Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemeleri Kanununda birtakım değişiklikler olmuştur.

• TCK’nın adli para cezalarına ilişkin maddesinde yapılan değişiklik ile adli para cezasının tabanı 20,00 TL’den 100,00 TL’ye, tavanı ise 100,00 TL’den 500,00 TL’ye çıkarılmıştır.
• TCK’nın, Anayasa Mahkemesi’nin 26/10/2023 tarihli kararı ile iptal edilen 314. maddesi yerine; “örgüt üyesi olmaksızın örgüt adına suç işleyen kişiye, ayrıca örgüte üye olmak suçundan da hüküm kurulmaksızın, 2 yıl 6 aydan 6 yıla kadar hapis cezası verileceği” hükmü getirilmiştir. Düzenlemeye göre, işlenen suçun niteliğine göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilecektir.

• CMK’nın maddi ve manevi her türlü zararın devletten istenebilmesi hakkındaki maddesinde yapılan düzenleme ile madde kapsamı genişletilmiş, adli kontrol kavramı eklenmiş, ayrıca adli kontrol tedbirlerine tabi tutulup hakkında kovuşturmaya yer olmadığı veya beraat kararı verilen kişilere tazminat hakkı tanınmıştır. Adli kontrol tedbirlerine tabi tutulan ve bu tedbirlerin uygulanmasından sonra hakkında kovuşturmaya yer olmadığına veya beraat kararı verilen kişilere de tazminat talep hakkı tanınmıştır.
• Adlî makamlar huzurunda gerçek dışı beyanla suç işlediğini veya suça katıldığını bildirerek adli kontrol altına alınmasına veya tutuklanmasına neden olanlar da tazminat isteyemeyecek kişiler arasına eklenmiştir.
• Eski düzenlemede yer alan “hakkında HAGB açıklanan sanığın kabul etmemesi hâlinde, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmez” hükmü kaldırılmış, böylece sanığın hakkında verilen kararı kabul edip etmediğinin öğrenilmesinin önemi kalmamıştır. İstinaf mercii olan bölge adliye mahkemesi tarafından verilen kararlar, bozma dışında temyize taşınabilecektir. CMK’nın bazı özel hükümleri dışında kalan hükümlere karşı, HAGB kararının ilk derece mahkemesi sıfatıyla bölge adliye mahkemesi veya Yargıtay tarafından verilmesi halinde temyiz yoluna gidilebilecektir.
• İstinaf ve temyiz kanun yollarına başvuru süreleri “iki hafta” veya “ay” olarak belirleneceği düzenlenmiştir. Bu sürelerin de kararın tebliğinden itibaren başlayacağı belirtilmiştir.

     Ceza Muhakemesi Kanununda süreler ile ilgili yapılan değişiklikler neticesinde birtakım müesseselere başvuru vs. için öngörülen süreler 01.06.2024 tarihinden itibaren aşağıdaki gibidir;

Soruşturma Evresinde;

• Gözaltı kararına itiraz – mahiyeti gereği 24 saat + maks 12 saatlik en yakın hakim veya mahkemeye çıkma süresi dolmadan yapılmalı ( CMK 91/5)
• Gözaltı süresinin uzatılması kararına itiraz - mahiyeti gereği uzatma süresi dolmadan yapılmalı (CMK 91/5)
• Tutuklanma kararına itiraz - 2 hafta içinde (CMK 101/5, 268/1)
• Tutukluluk halinin devamı kararına itiraz - 2 hafta içinde (CMK 104/2, 268/1)
• Tahliye talebinin reddine itiraz - 2 hafta içinde (CMK 105/1, 268/1)
• Adli kontrol uygulanarak tahliye kararına itiraz - 2 hafta içinde (CMK 105/1, 268/1)
• Adli kontrol kararına itiraz - 2 hafta içinde (CMK 111/2, 168/1)
• Adli kontrol kararının kaldırılması talebinin reddine itiraz - 2 hafta içinde (CMK 111/2, 168/1)
• Kovuşturmaya yer olmadığına dair karara itiraz - 2 hafta içinde (CMK 173/1)
• Yakalama emrine itiraz - mahiyeti gereği 24 saat içinde (CMK 91/5, 94/1)
• Soruşturma yapılmasına yer olmadığına dair karara itiraz - 2 hafta içinde (CMK 158/6, 173)
• Kovuşturmaya yer olmadığına dair karara itiraz - 2 hafta içinde  (CMK 173/1)
• İddianamenin iadesi kararına itiraz (sadece savcı itiraz edebilir) - 2 hafta içinde (CMK 175/5, 268/1)

Kovuşturma Evresinde;

• Sanığın delillerin toplanması istemi - duruşma gününden en az 5 gün öncesine kadar (CMK 177/1)
• Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (HAGB) kararına karşı istinaf başvurusu - 2 hafta içinde (CMK 231/12 -istisna CMK 27/23)
• Mahkemece verilen hükümlere karşı istinaf başvurusu - hükmün gerekçesiyle birlikte tebliğ edildiği tarihten itibaren 2 hafta içinde (CMK 272, 273/1)
• Cumhuriyet savcısının istinaf başvurusuna karşı cevap verme süresi - 2 hafta içinde (CMK 273/5)
• İstinaf başvurusunun süresinde yapılmadığı veya istinafa tabi olmayan karar olduğu veya başvuranın istinaf hakkı olmadığı gerekçesiyle istinaf talebinin reddi kararına karşı Bölge Adliye Mahkemesine başvuru - 2 hafta içinde (CMK 276/2)
• Karşı tarafın istinaf dilekçesine karşı yazılı cevap süresi - 2 hafta içinde (CMK 277/1)
• Yargıtay tarafından verilen bozma kararına uyulması halinde ilk derece mahkemesi tarafından verilen karara karşı temyiz süresi - hükmün gerekçesiyle birlikte tebliğ edildiği tarihten itibaren 2 hafta içinde (CMK 291/1, 307/3)

İstinaf Aşamasında;

• BAM Ceza Dairesince, istinaf başvurusunun süresinde yapılmadığı veya istinafa tabi olmayan karar olduğu veya başvuranın istinaf hakkı olmadığı gerekçesiyle istinaf talebinin reddi kararına karşı itiraz - 2 hafta içinde (CMK 279/1-b, 268/1)
• BAM Ceza Dairesince verilen temyize tabi hükümlere karşı temyiz başvurusu - hükmün gerekçesiyle birlikte tebliğ edildiği tarihten itibaren 2 hafta içinde (CMK 291/1)
• Temyiz başvurusunun süresinde yapılmadığı veya temyize tabi olmayan karar olduğu veya başvuranın temyiz hakkı olmadığı gerekçesiyle temyiz talebinin reddine yönelik BAM veya yerel mahkeme kararının temyizi - 2 hafta içinde (CMK 296/2)
• Karşı tarafın temyiz dilekçesine karşı yazılı cevap süresi - 2 hafta içinde (CMK 297/1)
• BAM Ceza Dairesinin kesin nitelikteki kararına karşı BAM cumhuriyet savcılığının, re’sen veya istem üzerine itiraz başvuru süresi - 1 ay / sanık lehine süresiz (CMK 308/A-1)

Yargıtay’da;

• Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığınca düzenlenen Tebliğname’ye (ilgili ceza dairesi tebliğ eder) karşı yazılı cevap verme süresi - 2 hafta içinde (CMK 287/3)
• Yargıtay Ceza Dairesi kararına karşı Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının re’sen veya istem üzerine itiraz/karar düzeltme başvuru süresi - 1 ay / sanık lehine süresiz (CMK 308/1)

NOT: Süre, hafta olarak belirlenmişse tebligatın yapıldığı günün son haftada isim itibariyle karşılığı olan günün mesai bitiminde sona erer. Son gün bir tatile denk gelirse süre tatilin ertesi günü sona erer. (CMK 39/2)

Ceza Muhakemesi Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile getirilen değişiklikler için;

• 12.03.2024 Tarih Ve 32487 Sayılı Resmi Gazete'ye buraya tıklayarak erişebilirsiniz.